- «Անատամ ծերություն» արտահայտություն կա. Նախկինում ծերությունը միշտ կապված է եղել բացակայող ատամների հետ: Ինչպե՞ս են գործերը հիմա:
- Հիմա իրավիճակը, իհարկե, կտրուկ փոխվել է, քանի որ ատամները կորցրած հիվանդին կարող ենք իմպլանտների միջոցով բուժում առաջարկել։ Ավելին, կարելի է լիցքավորել ատամնաշարն այնպես, որ ոչ ոք նույնիսկ չկռահի, որ մարդու ատամներն իրենը չեն։

- Կա՞ կապ տարիքի և իմպլանտի ինտեգրման միջև:
-Նման կապ չկա։ Օսեոինտեգրացիան ասիմպտոմատիկ գործընթաց է, որը լավ է ընթանում ինչպես 30, այնպես էլ 80 տարեկանում: Այս առումով տարիքային սահմանափակում չկա։ Միակ սահմանափակումը մարդու բարեկեցությունն է, որը կապված է տարիքային ցանկացած հատկանիշների հետ, որոնք դժվարացնում են նրա համար ատամնաբույժին այցելելը:

- Իսկ բուժման ընթացքը. որքանո՞վ է այն հարմարավետ հիվանդի համար:
- Ներկայում ծնոտի թվային մոդելների վրա 3D մոդելավորումը թույլ է տալիս մեզ գործընթացը դարձնել հիվանդի համար բացարձակ հարմարավետ և անտեսանելի ուրիշների համար: Իհարկե, մենք իմպլանտոլոգիական բուժում ենք իրականացրել 20 տարի առաջ, սակայն այժմ հնարավորություն ունենք դա անելու պլանավորման միջոցով՝ ամբողջությամբ վերացնելով ցանկացած անբարենպաստ հետևանք։

- Տարիքի հետ ատամի կորստի պատճառները հավանաբար շատ են։ Կասեք որո՞նք են ամենակարևորը:
-Դուք կզարմանաք, բայց ոչ այնքան շատ: Իրականում միայն երկու պատճառ կա. Մեկը պարոդոնտիտն է: Իսկ երկրորդ պատճառը վատ ատամնաբույժներն են։ Մենք հաճախ տեսնում ենք , որ հիվանդի ատամները հեռացվել են կամ դարձել են անօգտագործելի, և մենք հասկանում ենք, որ դա մեր գործընկերների գործունեության արդյունքն է: Մասնավորապես՝ անորակ պրոթեզավորում, որն առաջացրել է ատամների զանգվածային կորուստ։

- Տղամարդկանց ևկանանց մոտ ատամների կորստի պատճառների մեջտարբերություն կա՞:
-Ես որևէ տարբերություն չեմ տեսնում պատճառների մեջ: Բայց կատարբերություն, թե ինչպես եք վերաբերվում ատամներին: Տղամարդիկ նախընտրում են օգնություն չդիմել մինչև վերջին րոպեն, ուստի տղամարդ հիվանդների մոտ մենք ամենից հաճախ նկատում ենք ատամների կորուստ, ինչն արդեն իսկ դրամատիկ է: Ընդ որում, ոչ միայն ատամների, այլեւ ոսկրային հյուսվածքի կորուստը, իսկ նման դեպքերը, իհարկե, ավելի բարդ են։ Բայց նույնիսկ նման իրավիճակներում մենք կարող ենքամեն ինչ վերականգնել։

- Շատ օրինակներ կան, երբ մարդիկ ատամների հետ կապված խնդիր չեն լուծում, քանի որ դրանք «տեսանելի չեն»՝ վեցերորդը, յոթերորդը և նույնիսկ հինգերորդը: Ինչպե՞ս է դա ազդում ամբողջ համակարգի վրա և ինչի՞ կարող է դա հանգեցնել:
- Ավաղ, դա իսկապես ճիշտ է. մարդիկ հետաձգում են բուժումը, քանի որ ատամների բացակայությունը նկատելի չէ ուրիշների համար: Ցավոք սրտի, սա ունի իր հետևանքները։ Ի վերջո, երբ վերջապես որոշեք ինչ-որ բան անել ձեր ատամների հետ, նախ պետք է շտկեք ոսկորների և այլ ատամների դեֆորմացիաները: Եվ դրանք անխուսափելիորեն առաջանալու են նույնիսկ մեկ ատամի բացակայության դեպքում, էլ չեմ խոսում ատամնաշարի ամբողջ կորստի մասին։

- Ատամների բացակայությունն ինչպե՞ս է ազդում ոսկորների վրա, ի՞նչ է լինում նրաց հետ։
- Եթե դուք ծամում եք ոչ թե ատամներով, այլ լնդերով, լնդերի վրա ոչ սովորական սթրեսը կարող է հանգեցնել ոսկորների կորստի: Մեկ այլ պատճառ, որը հանգեցնում է ոսկրային մեծ կորստի, ատամի տրավմատիկ հեռացումն է: Ցավոք սրտի, մենք դեռ հանդիպում ենք դեպքերի, երբ ատամը ոսկրային բեկորի հետ միասին են հեռացնում են։

- Պարոդոնտիտը հիվանդություն է, որը հանգեցնում է ծնոտի ոսկորների ռեզորբցիայի և ատամների կորստի։ Մեր օրերում սա մահապատիժ է ատամների համար։
-Սա մահապատիժ է ատամների համար։ Բայց հիվանդի համար՝ ամենևին: Պարոդոնտիտը ինքնին չի նշանակում, որ գնացքը գնացել է, և դուք անպայման կունենաք շարժական պրոթեզներ։ Իհարկե ոչ։ Այս ուղղությամբ կան բազմաթիվ տեխնիկաներ, շատ հնարավորություններ, և նույնիսկ ծանր պարոդոնտալ երևույթ ունեցող հիվանդների համար մենք կարող ենք իմպլանտների միջոցով ապահովել բարձրորակ բուժում, և այդ ատամները կծառայեն նրան ողջ կյանքում։

- Այսինքն՝ եթե մարդը պարոդոնտիտից կորցրել է ատամները, ապա ժամանակակից տեխնոլոգիաները թույլ կտա՞ն իմպլանտներին արմատավորվել ու հավերժ մնալ։
-Անկասկած! Ավելին, այս առումով շատ կարևոր է ճիշտ պլանավորել բուժումը, քանի որ փոքրերը այստեղ արդյունավետ չեն լինի։ Մենք նախատեսում ենք բուժում այնպես, որ բերանի խոռոչի միկրոֆլորան փոխվի և նոր միկրոֆլորայում իմպլանտներ տեղադրվեն առանց հետևանքների։ Ոչ մի դեպքում պարոդոնտիտը չպետք է վերածվի վերաիմպլանտիտի, և դա հիմնականում բժշկի խնդիրն է։

- Արամ Լենսերովիչ, ի՞նչ եք կարծում, բոլորն էլ կարող են առողջ պահել իրենց ատամները ողջ կյանքի ընթացքում, թե՞ միայն նրանք, ովքեր շատ բախտավոր են:
- Մարդկանց շատ փոքր տոկոսին հաջողվում է մինչև ծերություն պահել ատամները կատարյալ, անաղարտ վիճակում: Բայց բացարձակապես բոլորը կարող են խուսափել լուրջ բուժումից: Կանխարգելիչ մաքրումը մի տեսակ ապահովագրություն է այն փաստից, որ ապագայում ձեզ անհրաժեշտ կլինի համալիր բուժում: Բացի այդ, անհրաժեշտ է բերանի խոռոչի կանոնավոր հետազոտություն որակավորված բժշկի կողմից, որը վաղ փուլում կկարողանա տեսնել ցանկացած աննշան փոփոխություն՝ էմալի մաշվածություն, պարաֆունկցիոնալ սովորություններ և տեղեկացնել ձեզ այդ մասին, որպեսզի միասին կարողանաք միջոցներ մշակել ձեր ատամները պահպանելու համար.